Eerste Wereldoorlog.nu

Fort Honswijk

Honswijk

Monument ter herdenking van één jaar mobilisatie

Fort Honswijk maakte deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Op 2 augustus 1915 werd op het fort een monument opgericht om één jaar mobilisatie te herdenken. Men deed dit door het planten van een boom, een linde, en het daaromheen plaatsen van een hek met op de hoekpunten daarvan artilleriegranaten van de vestingartillerie en op de daartussen staande schilden geweerpatronen van de infanterie, een en ander symbolisch verbonden met ijzeren kettingen. De tekst luidt:‘den sterksten band schonk ons dit jaar, vertrouwen in elkaar’. Maar er is nog meer symboliek te ontwaren rondom de wapenschilden van het monument. Elke staander met daarop een schild stelt een jonge boomstam voor, de mobilisatie, waaruit twee takken ontspruiten, de kracht en de vrede. De boodschap: één jaar mobilisatie had, door kracht te tonen de vrede behouden. De inwijding van het monument op 2 augustus 1915 werd groots aangepakt. In aanwezigheid van de voltallige bezetting van naburige forten (hoezo paraat?) en autoriteiten werd het feest ingeluid door de binnenkomst van de Nederlandse maagd op een versierde boerenwagen.
De maagd, uitgedost met allerhande vlaggen en vaandels zong het Wilhelmus, ‘een trilling van geestdrift ging daarbij door onze gelederen’, aldus de geschiedschrijver van het fort. Het hele gebouw was versierd, met behulp van viooltjes waren in het plantsoen de letters W, J, en H aangebracht. Aan het zingen van liederen werd veel aandacht besteed. Hier één couplet uit het Honswijklied:
Op de wijze van: ‘Alle man van Neêrlands stam’,

Als mannen van Honswijkfort
Staan wij allen met ons leven
In, voor ’t woord door ons gegeven
Deden ’t woord nog nooit te kort;
Wie dan ook op Honswijk bouw’
Heeft nooit rouw,
Vindt, wat er ook komen zal,
Getrouw aan ’t woord, Honswijk steeds pal’
etc.etc.etc.

Muziek, dans en een dichtwedstrijd completeerden de feestelijkheden. Het Honswijks Operettegezelschap voerde nog de operette ‘De smachtende biggen’ ten tonele. Als herinnering aan deze gedenkwaardige dag kregen alle ‘Honswijkers’ bovendien een gedenkpenning, hen aangeboden door de officieren van het fort. Het monument is overigens een kopie. In de Tweede Wereldoorlog vonden de Duitsers het nodig het oorspronkelijke te verwijderen, vermoedelijk vanwege de vaderlandslievende teksten op de schilden. Na de oorlog is het weer opgebouwd door voormalig-gemobiliseerden toen ze ontdekten dat het verdwenen was.

Fort Honswijk

BRON

BRON TEKST

De tekst is afkomstig uit de publicatie Tastbare herinneringen 1914-1918. Uitgave: Western Front Association Nederland , 2008 Samenstellers: Marius van Leeuwen, Alfred Staarman.

Foto's: Marius van Leeuwen

Fort Honswijk, Noordelijke Lekoever ten westen van Honswijk

Zie ook